DỰ ĐOÁN CÁC THÀNH PHẦN HÓA HỌC ẢNH HƯỞNG  ĐẾN KHẢ NĂNG ĐUỔI MUỖI CỦA TINH DẦU  BẰNG KỸ THUẬT HỒI QUY TUYẾN TÍNH ĐA BIẾN

Nguyễn Thị Minh Nguyệt; Nguyễn Thị Minh Xuân

doi:10.34238/tnu-jst.11345

DỰ ĐOÁN CÁC THÀNH PHẦN HÓA HỌC ẢNH HƯỞNG ĐẾN KHẢ NĂNG ĐUỔI MUỖI CỦA TINH DẦU BẰNG KỸ THUẬT HỒI QUY TUYẾN TÍNH ĐA BIẾN

Thông tin bài báo

Ngày nhận bài: 16/10/24 Ngày hoàn thiện: 13/11/24 Ngày đăng: 13/11/24

Các tác giả

1. Nguyễn Thị Minh Nguyệt, Trường Đại học Bách khoa - ĐH Đà Nẵng
2. Nguyễn Thị Minh Xuân , Trường Đại học Bách khoa - ĐH Đà Nẵng

Tóm tắt

Các sản phẩm đuổi muỗi cá nhân từ tinh dầu được quan tâm trong những năm gần đây. Tuy nhiên, thành phần của tinh dầu thay đổi theo nơi trồng, theo mùa và công nghệ chiết và thu hồi tinh dầu. Hiểu được thành phần ảnh hưởng chính trong tinh dầu có thể giúp người sản xuất chủ động hơn trong việc tạo công thức. Nghiên cứu này phân tích dữ liệu đã công bố trước đây về thành phần và thời gian bảo vệ khỏi muỗi của 14 loại tinh dầu bằng kỹ thuật hồi quy tuyến tính đa biến. Kết quả cho thấy chavibetol acetate là thành phần ảnh hưởng quan trọng nhất đến thời gian bảo vệ hoàn toàn của tinh dầu. Thực nghiệm cũng cho thấy thời gian bảo vệ hoàn toàn khỏi muỗi Aedes aegypti do tinh dầu lá trầu (Piper Betle) loại giàu chavibetol trung bình là gần 2 giờ ở nồng độ 10%, lâu hơn so với tinh dầu lá trầu giàu eugenol (khoảng 55 phút). Nghiên cứu này đặt nền tảng cho việc xác định các loại tinh dầu có khả năng đuổi muỗi, phát triển các sản phẩm đuổi muỗi hiệu quả và đánh giá chất lượng sản phẩm.

Từ khóa

Tinh dầu đuổi muỗi; Hồi quy tuyến tính đa biến; Tinh dầu lá trầu; Chavibetol acetate; Aedes aegypti

Toàn văn:

PDF

Tài liệu tham khảo

[1] D. R. Swale et al., “Neurotoxicity and Mode of Action of N, N-Diethyl-Meta-Toluamide (DEET),” PLOS ONE, vol. 9, no. 8, p. e103713, Aug. 2014.

[2] S. S. Shinde et al., “Chapter 20 - Bioactivity, medicinal applications, and chemical compositions of essential oils: detailed perspectives,” in Recent Frontiers of Phytochemicals, S. Pati, T. Sarkar, and D. Lahiri, Eds., Elsevier, 2023, pp. 353-367.

[3] T. M. X. Nguyen et al., “Herbal essential oils as the alternative repellent against mosquitoes,” Univ. Danang - J. Sci. Technol., vol. 21, no. 8.2, pp. 24-30, Aug. 2023.

[4] H. A. Luker et al., “Repellent efficacy of 20 essential oils on Aedes aegypti mosquitoes and Ixodes scapularis ticks in contact-repellency assays,” Sci. Rep., vol. 13, no. 1, p. 1705, Jan. 2023.

[5] T. T. Nguyen, “Research On Chemical Composition And Antioxidant Activity Of Cinnamomum Burmannii Essential Oil In Bao Lac, Cao Bang Province,” Sci. J. Tan Trao Univ., vol. 8, no. 3, pp. 109-114, Oct. 2022.

[6] L. M. Müller-Wirtz et al., “Exhaled Propofol Concentrations Correlate With Plasma and Brain Tissue Concentrations in Rats,” Anesth. Analg., vol. 132, no. 1, pp. 110-118, Jan. 2021.

[7] S. M. Ng et al., “Multivariate Analysis on Factors Affecting Suppression of Thyroid-Stimulating Hormone in Treated Congenital Hypothyroidism,” Horm. Res., vol. 62, no. 5, pp. 245-251, Nov. 2004.

[8] R. Safe’i et al., “Factors Affecting Community-Managed Forest Health,” Environ. Ecol. Res., vol. 10, no. 4, pp. 467-474, Aug. 2022.

[9] Y. Kittichotsatsawat, N. Tippayawong, and K. Y. Tippayawong, “Prediction of arabica coffee production using artificial neural network and multiple linear regression techniques,” Sci. Rep., vol. 12, no. 1, p. 14488, Aug. 2022.

[10] Hoa Thom Co La, “The test report of the betel essential oil - Piper Betle,” (in Vietnamese), Hoa Thom Co La, Lot#208383: PIBE2003G11. [Online]. Available: https://hoathomcola.vn. [Accessed Nov. 5, 2024].

[11] T. T. T. Tran et al., “Production of essential oils and sugar-rich hydrolysate from betel leaves (Piper betle),” J. Agric. Dev., vol. 23, no. 1, pp. 64-75, Feb. 2024.

[12] K. T. Huynh et al., “Betel leaf essential oil – Phenolic content and influence on biological activities,” (in Vietnamese), Vietnam J. Public Health, vol. 38, pp. 19-25, Dec. 2015.

[13] H. K. Tran et al., “Piper Betel L. Essential Oil and Bioactivity,” (in Vietnamese), J. Anal. Sci., vol. 20, no. 3, pp. 80-90, 2015.

[14] J. N. Haro-González et al., “Clove Essential Oil (Syzygium aromaticum L. Myrtaceae): Extraction, Chemical Composition, Food Applications, and Essential Bioactivity for Human Health,” Molecules, vol. 26, no. 21, p. 6387, Oct. 2021.

[15] K. Tan et al., “A popular Indian clove-based mosquito repellent is less effective against Culex quinquefasciatus and Aedes aegypti than DEET,” PLOS ONE, vol. 14, no. 11, p. e0224810, 2019.

[16] P. Kemprai et al., “Chavibetol: major and potent phytotoxin in betel (Piper betle L.) leaf essential oil,” Pest Manag. Sci., vol. 79, no. 11, pp. 4451-4462, 2023.

[17] V. Dwivedi and S. Tripathi, “Review study on potential activity of Piper betle,” J. Pharmacogn. Phytochem., vol. 3, no. 4, pp. 93-98, 2014.

[18] D. Alighiri et al., “Study on the Improvement of Essential Oil Quality and Its Repellent Activity of Betel Leaves Oil (Piper betle l.) from Indonesia,” Orient. J. Chem., vol. 34, no. 6, pp. 2913-2926, Dec. 2018.

[19] T. H. Tran et al., “Anti-Mosquito activity of Essential Oils extracted from Piper Nigrum And Piper Betle Leaf against Aedes Aegypti,” Thu Dau Mot Univ. - J. Sci., vol. 2, no. 57, pp. 87-95, Jul. 2022.

DOI: https://doi.org/10.34238/tnu-jst.11345

Các bài báo tham chiếu

Hiện tại không có bài báo tham chiếu



Ghi nhớ