THÀNH PHẦN THỨC ĂN CỦA LOÀI ĐẶC HỮU RẤT NGUY CẤP  THẠCH SÙNG MÍ HỮU LIÊN (Goniurosaurus huuliensis)

Lê Ngọc Danh; Trương Trọng Tiến; Đồng Thùy Dung; Nguyễn Sỹ Cường; Trương Thị Huyền; Trịnh Thị Hồng; Phan Quang Tiến; Nguyễn Quốc Huy; Ngô Ngọc Hải

doi:10.34238/tnu-jst.11516

THÀNH PHẦN THỨC ĂN CỦA LOÀI ĐẶC HỮU RẤT NGUY CẤP THẠCH SÙNG MÍ HỮU LIÊN (Goniurosaurus huuliensis)

Thông tin bài báo

Ngày nhận bài: 09/11/24 Ngày hoàn thiện: 04/03/25 Ngày đăng: 05/03/25

Các tác giả

1. Lê Ngọc Danh, Trường Đại học Hồng Đức
2. Trương Trọng Tiến, Trường Đại học Hồng Đức
3. Đồng Thùy Dung, Trường Đại học Hồng Đức
4. Nguyễn Sỹ Cường, Trường Đại học Hồng Đức
5. Trương Thị Huyền, Trường Đại học Hồng Đức
6. Trịnh Thị Hồng, Trường Đại học Hồng Đức
7. Phan Quang Tiến, Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam
8. Nguyễn Quốc Huy, Viện Nghiên cứu Hệ Gen - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam
9. Ngô Ngọc Hải , Viện Nghiên cứu Hệ Gen - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam

Tóm tắt

Xếp hạng cực kỳ nguy cấp trong danh lục đỏ của liên minh bảo tồn thiên nhiên quốc tế, loài Thạch sùng mí hữu liên – Goniurosaurus huuliensis bị đe dọa do săn bắt và mất sinh cảnh sống. Thông tin về sinh thái của loài hỗ trợ rất lớn cho công tác bảo tồn, trong đó, nghiên cứu thành phần thức ăn đóng vai trò quan trọng. Tiến hành khảo sát tại Khu Bảo tồn Thiên nhiên Hữu Liên, huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn, nghiên cứu thu thập thành phần thức ăn ngoài tự nhiên của loài Goniurosaurus huuliensis bằng phương pháp thụt dạ dày. Qua phân tích các mẫu thức ăn từ dạ dày của 21 cá thể Thạch sùng mí, tổng cộng 27 loại thức ăn được định loại thuộc 12 họ trong 10 bộ động vật không xương sống. Đáng chú ý, 03 mẫu thức ăn được ghi nhận là da của chính loài Thạch sùng mí hữu liên. Họ Dế mèn – Gryllidae chiếm ưu thế cả về tần suất xuất hiện (7 lần – 33,33%) và số lượng mẫu thu được (7 mẫu – 23,33%) trong thành phần thức ăn của loài này. Ba họ thức ăn quan trọng nhất đối với loài Thạch sùng mí hữu liên là Gryllidae (Ix = 21,88%), Scolopendridae (Ix = 14,08%) và Ectobidae (Ix = 11,26%). Nghiên cứu ước tính chỉ số chiếm ưu thế trong thức ăn của loài thấp (0,082), mức độ đồng đều cao (0,917) và chỉ số đa dạng cao (2,596). Kết quả phân tích cho thấy loài G. huuliensis có sự đa dạng và đồng đều các loại thức ăn. Kết quả của nghiên cứu là cơ sở khoa học quan trọng hỗ trợ cho các công tác nhân nuôi bảo tồn loài.

Từ khóa

Chỉ số quan trọng; Họ Dế mèn; Hữu Liên; Nhân nuôi bảo tồn; Thạch sung mí

Toàn văn:

PDF

Tài liệu tham khảo

[1] N. L. Orlov, S. A. Ryabov, T. T. Nguyen, T. Q. Nguyen, and C. T. Ho, “A new species of Goniurosaurus (Sauria: Gekkota: Eublepharidae) from north Vietnam,” Russian Journal of Herpetology, vol. 15, pp. 229-244, 2008.

[2] N. H. Ngo, Q. T. Le, L. M. Pham, D. M. Le, M. van Schingen, and T. Ziegler, “First record of the Cat Ba tiger gecko, Goniurosaurus catbaensis, from Ha Long Bay, Quang Ninh Province, Viet Nam: Microhabitat selection, potential distribution, and evidence of threats,” Amphib Reptile Conserv, vol. 13, pp. 1-13, 2019.

[3] N. H. Ngo, Q. H. Nguyen, M. H. Tran, Q. T. Phan, T. T. Tran, R. L. Gewiss, D. Rödder, Q. T. Nguyen, and T. Ziegler, “Living under the risk of extinction: population status and conservation needs assessment of a micro–endemic tiger gecko in Vietnam,” Animal Biodiversity and Conservation, vol. 45, no. 2, pp. 175-188, 2022, doi: 10.32800/abc.2022.45.0175.

[4] N. H. Ngo, Q. H. Nguyen, Q. T. Phan, Q. T. Nguyen, M. van Schingen, and T. Ziegler, “Ecological niche overlap of two allopatric karst-adapted tiger geckos (Goniurosaurus) from northern Vietnam: microhabitat use and implications for conservation,” J Nat Hist., vol. 56, pp. 37-40, 2022, doi: 10.1080/00222933.2022.2120437.

[5] N. H. Ngo, Q. H. Nguyen, Q. T. Phan, M. H. Tran, Q. T. Nguyen, D. Rödder, and T. Ziegler, “Vulnerability of an endemic Tiger Gecko (Goniurosaurus huuliensis) to climate change: modeling environmental refugia and implications for in–situ conservation,” Salamandra, vol. 57, no. 4, pp. 464-474, 2021.

[6] N. H. Ngo, Q. T. Nguyen, Q. T. Phan, M. van Schingen, and T. Ziegler, “A case study on trade in threatened Tiger Geckos (Goniurosaurus) in Vietnam including updated information on the abundance of the endangered G. catbaensis,” Nat Conserv, vol. 33, pp. 1-19, 2019, doi: 10.3897/natureconservation.32.33590.

[7] N. H. Ngo, D. Rödder, L. Grismer, Q. T. Nguyen, D. M. Le, S. Qi, and T. Ziegler, “Extraordinary diversity among allopatric species in the genus Goniurosaurus (Squamata: Eublepharidae): understanding niche evolution and the need of conservation measures,” Biodiversity and Conservation, 2023, doi: 10.1007/s10531-023-02564-4.

[8] T. Q. Nguyen, “Goniurosaurus huuliensis,” The IUCN Red List of Threatened Species, 2018, doi: 10.2305/IUCN.UK.2018-2.RLTS.T18917702A18917704.en.

[9] The Government, “Decree No. 84/2021/ND-CP Amending and supplementing a number of articles of the Government’s Decree No. 06/2019/ND-CP of January 22, 2019, on the management of endangered, precious and rare forest plants and animals and implementation of the Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora,” Hanoi, Vietnam, 2021.

[10] N. H. Ngo, Q. H. Nguyen, M. H. Tran, T. H. Ngo, D. M. Le, L. R. Gewiss, M. van Schingen, Q. T. Nguyen, and T. Ziegler, “A morphological and molecular review of the genus Goniurosaurus, including an identification key,” European Journal of Taxonomy, vol. 751, no. 1, pp. 38-67, 2021, doi: 10.5852/ejt.2021.751.1379.

[11] J. Clavel, R. Julliard, and V. Devictor, “Worldwide decline of specialist species: toward a global functional homogenization?” Front. Ecol. Environ., vol. 9, pp. 222-228, 2011, doi: 10.1890/080216.

[12] C. D. Ngo, B. V. Ngo, P.B. Truong, and L. D. Duong, “Sexual size dimorphism and feeding ecology of Eutropis multifasciata (Reptilia: Squamata: Scincidae) in the Central Highlands of Vietnam,” Herpetol. Conserv. Biol., vol. 9, pp. 322-333, 2014.

[13] N. H. Ngo, T. Ziegler, Q. T. Nguyen, T. C. Pham, T. T. Nguyen, D. M. Le, and M. van Schingen, “First population assessment of two cryptic tiger geckos (Goniurosaurus) from Northern Vietnam: implications for conservation,” Amphib Reptile Conserv, vol. 10, pp. 34-45, 2016.

[14] Q. T. Nguyen, N. H. Ngo, T. C. Pham, V. H. Nguyen, D. C. Ngo, M. van Schingen, and T. Ziegler, “First population assessment of the Asian water dragon (Physignathus cocincinus Cuvier, 1829) in Thua thien Hue province, Vietnam,” Nature Conservation, vol. 26, pp. 1-14, 2018, doi: 10.3897/natureconservation.26.21818.

[15] N. H. Ngo, Q. T. Nguyen, V. K. Nguyen, and T. Ziegler, “Dietary niche of the endangered Psychedelic Rock Gecko (Cnemaspis psychedelica) in southern Vietnam,” Animal Biology, vol. 74, no. 2, pp. 151-162, 2024, doi: 10.1163/15707563-bja10130.

[16] I. D. Naumann, P. B. Came, J. F. Lawrence, E. S. Nielsen, J. P. Spradbery, R. W. Taylor, M. J. Whitten, and M. J. Littlejohn, The Insects of Australia, a Textbook for Students and Research Workers. 2nd Edition. Division of Entomology, CSIRO, Australia. Melbourne University Press, Melbourne, Australia, and Cornell University Press, Ithaca, NY, USA, 1991.

[17] N. F. Johnson, and C. A. Triplehorn, Borror and Delong’s Introduction to the Study of Insects. Thompson Brooks/Cole, Belmont, CA, USA, 2005.

[18] W. E. Magnusson, A. P. Lima, W.A. da Silva, and M. C. de Araujo, “Use of geometric forms to estimate volume of invertebrates in ecological studies of dietary overlap,” Copeia, vol. 1, pp. 13-19, 2003.

[19] V. M. Caldart, S. Lop, T. R. N. Bertaso, and C. Zanini, “Feeding ecology of Crossodactylus schmidti (Anura: Hylodidae) in southern Brazil,” Zool. Stud., vol. 51, pp. 484-493, 2012.

[20] C. J. Krebs, Ecological Methodology. 2nd Edition. Addison Wesley Longman, Menlo Park, CA, USA, 1999.

[21] A. E. Magurran, Measuring Biological Diversity. Blackwell Science, Malden, MA, USA, 2004.

[22] Ø. Hammer, D.A.T. Harper, and P. D. Ryan, “PAST: paleontological statistics software package for education and data analysis,” Palaeontol. Electr., vol. 4, no. 1, p. 4, 2001.

DOI: https://doi.org/10.34238/tnu-jst.11516

Các bài báo tham chiếu

Hiện tại không có bài báo tham chiếu



Ghi nhớ