TIỀM NĂNG ỨNG DỤNG TÁI TẠO DA CỦA CÁC HỢP CHẤT THIÊN NHIÊN TỪ VI TẢO LỤC Euglena gracilis

Thái Hiếu Nghĩa; Nguyễn Cơ Minh; Trương Minh Khải

doi:10.34238/tnu-jst.13481

TIỀM NĂNG ỨNG DỤNG TÁI TẠO DA CỦA CÁC HỢP CHẤT THIÊN NHIÊN TỪ VI TẢO LỤC Euglena gracilis

Thông tin bài báo

Ngày nhận bài: 25/08/25 Ngày hoàn thiện: 02/12/25 Ngày đăng: 03/12/25

Các tác giả

1. Thái Hiếu Nghĩa, Đại học Liên bang Viễn Đông
2. Nguyễn Cơ Minh, Trường Trung học phổ thông Chuyên Lê Hồng Phong
3. Trương Minh Khải , Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh

Tóm tắt

Bài báo này tổng quan và đánh giá các bằng chứng khoa học về tiềm năng ứng dụng của các hợp chất thiên nhiên chiết xuất từ vi tảo lục Euglena gracilis ứng dụng trong da liễu, nhằm xác lập cơ sở khoa học cho khả năng thay thế hiệu quả các phương pháp điều trị truyền thống. Nghiên cứu sử dụng phương pháp tổng quan tài liệu có hệ thống, trong đó thông tin từ nhiều công trình đã công bố được phân tích và tổng hợp, tập trung vào việc xác định các hợp chất có hoạt tính sinh học, cơ chế tác động ở cấp độ tế bào và mô, cũng như các bằng chứng thực nghiệm về hiệu quả của chúng. Kết quả tổng quan cho thấy, E. gracilis là một nguồn dồi dào các hợp chất đa dạng có giá trị cao, nổi bật là β-1,3-D-glucan, các thể tiết ngoại bào (extracellular vesicles - EVs), các acid béo (DHA, EPA), monohexosylceramide, carotenoid, và vitamin (E, C) với nhiều tác động có lợi cho da. Như vậy, E. gracilis là một nguồn nguyên liệu thuần chay đầy tiềm năng để phát triển các liệu pháp da liễu tiên tiến, thúc đẩy nghiên cứu và ứng dụng các giải pháp y học theo xu hướng sử dụng các thành phần tự nhiên, an toàn và bền vững.

Từ khóa

Euglena gracilis; Hợp chất thiên nhiên; Tái tạo da; Thể tiết ngoại bào (EVs); Vi tảo

Toàn văn:

PDF

Tài liệu tham khảo

[1] A. Gissibl, A. Sun, A. Care, H. Nevalainen, and A. Sunna, “Bioproducts from Euglena gracilis: Synthesis and Applications,” Front. Bioeng. Biotechnol., vol. 7, May 2019, Art. no. 108, doi: 10.3389/fbioe.2019.00108.

[2] S. Coiai, E. Passaglia, A. Telleschi, W. Oberhauser, M.-B. Coltelli, and F. Cicogna, “A Sustainable Multistage Process for Immobilizing Bioactive Compounds on Layered Double Hydroxides,” Cosmetics, vol. 11, no. 2, Apr. 2024, Art. no. 52, doi: 10.3390/cosmetics11020052.

[3] R. Harada, T. Nomura, K. Yamada, K. Mochida, and K. Suzuki, “Genetic Engineering Strategies for Euglena gracilis and Its Industrial Contribution to Sustainable Development Goals: A Review,” Front. Bioeng. Biotechnol., vol. 8, Jul. 2020, Art. no. 790, doi: 10.3389/fbioe.2020.00790.

[4] Siddhnath et al., “Bioactive compounds from micro-algae and its application in foods: A review,” Discov. Food, vol. 4, no. 1, May 2024, Art. no. 27, doi: 10.1007/s44187-024-00096-6.

[5] A. C. González, “Algas y cianoprocariotas de las aguas dulces de Cuba I: Euglenales pigmentadas (Euglenophyceae, Euglenophyta),” 2006. [Online]. Available: https://www.semanticscholar.org/paper/Algas-y-cianoprocariotas-de-las-aguas-dulces-de-I%3A-Gonz%C3%A1lez/b26b90d8c50c914ec9b007cf6c347803ef7b192b. [Accessed Jun. 29, 2025].

[6] S. Mackay, “Identification of the genes encoding enzymes involved in the synthesis of the biopolymer paramylon from Euglena gracilis,” Dec. 2010. [Online]. Available: https://www.semanticscholar.org/paper/Identification-of-the-genes-encoding-enzymes-in-the-Mackay/9912818172ad4972fa9df7d89b380c1d59824e82. [Accessed Jun. 29, 2025].

[7] J. Li et al., “Euglena gracilis and Its Aqueous Extract Constructed with Chitosan-Hyaluronic Acid Hydrogel Facilitate Cutaneous Wound Healing in Mice Without Inducing Excessive Inflammatory Response,” Front. Bioeng. Biotechnol., vol. 9, Dec. 2021, Art. no. 713840, doi: 10.3389/fbioe.2021.713840.

[8] C. Li et al., “Microalgae in health care and functional foods: β-glucan applications, innovations in drug delivery and synthetic biology,” Front. Pharmacol., vol. 16, Mar. 2025, Art. no. 1557298, doi: 10.3389/fphar.2025.1557298.

[9] P. Brun, A. Piovan, R. Caniato, V. Dalla Costa, A. Pauletto, and R. Filippini, “Anti-Inflammatory Activities of Euglena gracilis Extracts,” Microorganisms, vol. 9, no. 10, Sep. 2021, Art. no. 2058, doi: 10.3390/microorganisms9102058.

[10] M. Stoyneva-Gärtner, B. Uzunov, and G. Gärtner, “A Spotlight on the Potential of Microscopic Motile Algae as Novel Sources for Modern Cosmetic Products,” Cosmetics, vol. 11, no. 4, Jul. 2024, Art. no. 115, doi: 10.3390/cosmetics11040115.

[11] L. A. Elfawy et al., “Sustainable Approach of Functional Biomaterials–Tissue Engineering for Skin Burn Treatment: A Comprehensive Review,” Pharmaceuticals, vol. 16, no. 5, May 2023, Art. no. 701, doi: 10.3390/ph16050701.

[12] Y. Ko et al., “Nonanimal Euglena gracilis ‐Derived Extracellular Vesicles Enhance Skin‐Regenerative Wound Healing,” Adv. Mater. Interfaces, vol. 10, no. 4, Feb. 2023, Art. no. 2202255, doi: 10.1002/admi.202202255.

[13] J. Majtan and M. Jesenak, “β-Glucans: Multi-Functional Modulator of Wound Healing,” Molecules, vol. 23, no. 4, Apr. 2018, Art. no. 806, doi: 10.3390/molecules23040806.

[14] N. Zhang et al., “Identification of Monohexosylceramides from Euglena gracilis by Electrospray Ionization Mass Spectrometry,” Nat. Prod. Commun., vol. 15, no. 8, Aug. 2020, Art. no. 1934578X20942351, doi: 10.1177/1934578X20942351.

[15] A. Sugiyama et al., “Oral Administration of Paramylon, a .BETA.-1,3-D-Glucan Isolated from Euglena gracilis Z Inhibits Development of Atopic Dermatitis-Like Skin Lesions in NC/Nga Mice,” J. Vet. Med. Sci., vol. 72, no. 6, pp. 755–763, 2010, doi: 10.1292/jvms.09-0526.

[16] Y. Uchida and K. Park, “Ceramides in Skin Health and Disease: An Update,” Am. J. Clin. Dermatol., vol. 22, no. 6, pp. 853–866, Nov. 2021, doi: 10.1007/s40257-021-00619-2.

[17] M. Reuter, E. Joseph, G. Lian, and D. J. Lunter, “Presence of Different Ceramide Species Modulates Barrier Function and Structure of Stratum Corneum Lipid Membranes: Insights from Molecular Dynamics Simulations,” Mol. Pharm., vol. 22, no. 7, pp. 4280–4292, Jun. 2025, doi: 10.1021/acs.molpharmaceut.5c00580.

[18] M. J. Choi and H. I. Maibach, “Role of Ceramides in Barrier Function of Healthy and Diseased Skin,” Am. J. Clin. Dermatol., vol. 6, no. 4, pp. 215–223, 2005, doi: 10.2165/00128071-200506040-00002.

[19] N. I. Ghazali, R. Z. Mohd Rais, S. Makpol, K. Y. Chin, W. N. Yap, and J. A. Goon, “Effects of tocotrienol on aging skin: A systematic review,” Front. Pharmacol., vol. 13, Oct. 2022, Art. no. 1006198, doi: 10.3389/fphar.2022.1006198.

[20] G. Bai, T. M. Truong, G. N. Pathak, L. Benoit, and B. Rao, “Clinical Applications of Exosomes in Cosmetic Dermatology,” Skin Health Dis., vol. 4, no. 6, Dec. 2024, Art. no. ski2.348, doi: 10.1002/ski2.348.

[21] Y. Sawada, N. Saito-Sasaki, and M. Nakamura, “Omega 3 Fatty Acid and Skin Diseases,” Front. Immunol., vol. 11, Feb. 2021, Art. no. 623052, doi: 10.3389/fimmu.2020.623052.

[22] J.-Y. Lin, L.-J. Ma, J.-P. Yuan, P. Yu, and B.-X. Bai, “Causal effects of fatty acids on atopic dermatitis: A Mendelian randomization study,” Front. Nutr., vol. 10, Feb. 2023, Art. no. 1083455, doi: 10.3389/fnut.2023.1083455.

[23] J. C. McDaniel, K. Massey, and A. Nicolaou, “Fish oil supplementation alters levels of lipid mediators of inflammation in microenvironment of acute human wounds,” Wound Repair Regen., vol. 19, no. 2, pp. 189-200, Mar. 2011, doi: 10.1111/j.1524-475X.2010.00659.x.

[24] R. Yao, W. Fu, M. Du, Z.-X. Chen, A.-P. Lei, and J.-X. Wang, “Carotenoids Biosynthesis, Accumulation, and Applications of a Model Microalga Euglenagracilis,” Mar. Drugs, vol. 20, no. 8, Jul. 2022, Art. no. 496, doi: 10.3390/md20080496.

[25] Y. Ma et al., “Carotenoids in Skin Photoaging: Unveiling Protective Effects, Molecular Insights, and Safety and Bioavailability Frontiers,” Antioxidants, vol. 14, no. 5, May 2025, Art. no. 577, doi: 10.3390/antiox14050577.

[26] A. Piovan et al., “Carotenoid Extract Derived from Euglena gracilis Overcomes Lipopolysaccharide-Induced Neuroinflammation in Microglia: Role of NF-κB and Nrf2 Signaling Pathways,” Mol. Neurobiol., vol. 58, no. 7, pp. 3515–3528, Jul. 2021, doi: 10.1007/s12035-021-02353-6.

[27] W. D. Dolphin, “Photoinduced Carotenogenesis in Chlorotic Euglena gracilis,” Plant Physiol., vol. 46, no. 5, pp. 685–691, Nov. 1970, doi: 10.1104/pp.46.5.685.

[28] H. Takeyama, A. Kanamaru, Y. Yoshino, H. Kakuta, Y. Kawamura, and T. Matsunaga, “Production of antioxidant vitamins, β-carotene, vitamin C, and vitamin E, by two-step culture of Euglena gracilis Z,” Biotechnol. Bioeng., vol. 53, no. 2, pp. 185–190, Jan. 1997, doi: 10.1002/(SICI)1097-0290(19970120)53:2<185::AID-BIT8>3.0.CO;2-K.

[29] R. Amelia, A. Budiman, A. P. Nugroho, and E. A. Suyono, “Impact of salt stress on the α-tocopherol, carotenoid derivatives and flocculation efficiency of Euglena sp., Indonesian Strain,” Fish. Aquat. Sci., vol. 27, no. 6, pp. 379–391, Jun. 2024, doi: 10.47853/FAS.2024.e37.

DOI: https://doi.org/10.34238/tnu-jst.13481

Các bài báo tham chiếu

Hiện tại không có bài báo tham chiếu



Ghi nhớ