ĐA DẠNG SINH HỌC VÀ GIÁ TRỊ SỬ DỤNG CỦA MỘT SỐ LOÀI  THUỘC HỌ NGỌC LAN (MAGNOLIACEAE) TẠI TỈNH SƠN LA, VIỆT NAM

Chu Thị Thu Hà; Nguyễn Thị Phương Mai; Nguyễn Thị Thúy Lan

doi:10.34238/tnu-jst.5406

ĐA DẠNG SINH HỌC VÀ GIÁ TRỊ SỬ DỤNG CỦA MỘT SỐ LOÀI THUỘC HỌ NGỌC LAN (MAGNOLIACEAE) TẠI TỈNH SƠN LA, VIỆT NAM

Thông tin bài báo

Ngày nhận bài: 30/12/21 Ngày hoàn thiện: 25/01/22 Ngày đăng: 24/02/22

Các tác giả

1. Chu Thị Thu Hà , Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam
2. Nguyễn Thị Phương Mai, Trường Đại học Khoa học - ĐH Thái Nguyên
3. Nguyễn Thị Thúy Lan, Sở Tài nguyên và Môi trường Quảng Ninh

Tóm tắt

Trong khuôn khổ chương trình nghiên cứu các loài thuộc họ Ngọc lan (Magnoliaceae Juss.) chứa tinh dầu tại Việt Nam, chúng tôi đã tiến hành điều tra bằng phương pháp theo tuyến và đánh giá đa dạng sinh học một số loài thuộc họ Ngọc lan tại một số khu vực thuộc tỉnh Sơn La. Tổng số 9 loài thuộc họ Ngọc lan đã được thu mẫu tại huyện Mộc Châu và huyện Vân Hồ, và 1 loài phân bố ở huyện Yên Châu được tham khảo từ tài liệu trước đây. Trong tổng số 10 loài, có 3 loài (Magnolia clemensiorum, Magnolia fistulosa, và Michelia sonlaensis) là loài đặc hữu của Việt Nam, 4 loài đã được đánh giá ở tình trạng nguy cấp ở các mức khác nhau tại Việt Nam (Magnolia balansae và Magnolia dandyi) và ở cấp độ toàn cầu (Magnolia chevalieri và Michelia sonlaensis) cần có phương án bảo tồn duy trì đa dạng sinh học. Cả 10 loài thuộc họ Ngọc lan được nghiên cứu có giá trị cho gỗ, một số loài được trồng làm cây cảnh do có hoa thơm và đẹp, một số loài có tác dụng làm thuốc chữa một số bệnh trong y học cổ truyển. Bằng phương pháp chưng cất tinh dầu lôi cuốn hơi nước, cả 9 loài thu mẫu ở huyện Mộc Châu và huyện Vân Hồ đã được xác định có chứa tinh dầu trong các bộ phận cành, lá, quả của chúng.

Từ khóa

Tình trạng bảo tồn; Đa dạng sinh học và phân bố; Magnoliaceae; Magnolia; Michelia

Toàn văn:

PDF (English)

Tài liệu tham khảo

[1] Q. N. Vu, “The family Magnoliaceae: Systematics and taxonomy,” in 5th National Conference on Ecology and Biological Resources, 2013, pp. 162-168.

[2] D. Cicuzza, A. Newton, and S. Oldfield, The Red List of Magnoliaceae, Fauna & Flora International, Cambridge, UK, 2007.

[3] D. M. La et al., Essential-oil plant resources in Vietnam. Agricultural Publishing House. Hanoi, 2001.

[4] S. Sarker and Y. Maruyama, Magnolia: The Genus Magnolia. London, England: Taylor & Francis, 2002.

[5] Y.-J. Lee, Y. M. Lee, C.-K. Lee, J. K. Jung, S. B. Han, and J. T. Hong, “Therapeutic applications of compounds in the Magnolia family,” Pharmacol. Ther., vol. 130, no. 2, pp. 157-76, 2011.

[6] Z. Zeng, R. Xie, T. Zhang, H. Zhang, and J. Y. Chen, “Analysis of volatile compositions of Magnolia biondii pamp by steam distillation and headspace solid phase micro-extraction,” J. Oleo Sci., vol. 60, no. 12, pp. 591-596, 2011.

[7] D. Lesueur et al., “Chemical composition and antibacterial activity of the essential oil ofMichelia foveolata Merryll ex Dandy from Vietnam,” Flavour Fragr. J., vol. 22, no. 4, pp. 317-321, Jul. 2007.

[8] T. T. H. Chu et al., “Chemical Composition and Antimicrobial Activity of the Leaf and Twig Essential Oils of Magnolia hypolampra Growing in Na Hang Nature Reserve, Tuyen Quang Province of Vietnam,” Nat. Prod. Commun., vol. 14, no. 6, pp. 1-7, 2019.

[9] T. T. H. Chu, H. T. Tran, N. D. Le, T. T. T. Dinh, D. K. Nguyen, and M. T. Ha, “Chemical composition and antimicrobial activity of the essential oil from twigs and leaves of Magnolia macclurei (Dandy) Figlar from Ha Giang Province, Vietnam,” J. Biol., vol. 42, no. 1, pp. 41-49, 2020.

[10] T. T. H. Chu, T. T. T. Dinh, Q. N. Vu, K. B. T. Nguyen, and W. N. Setzer, “Composition and antimicrobial activity of essential oils from leaves and twigs of magnolia hookeri var. Longirostrata D.X.LI & R. Z. Zhou and Magnolia insignis wall. in Ha Giang province of Vietnam,” Rec. Nat. Prod., vol. 15, no. 3, pp. 207-212, 2021.

[11] W. A. Haber, B. R. Agius, S. L. Stokes, and W. N. Setzer, “Bioactivity and Chemical Composition of the Leaf Essential Oil of Talauma gloriensis Pittier (Magnoliaceae) from Monteverde, Costa Rica,” Rec. Nat. Prod., vol. 2, no. 1, pp. 1-5, 2008.

[12] A. M. Clark, F. S. El-Feraly, and W. S. Li, “Antimicrobial activity of phenolic constituents of Magnolia grandiflora L,” J. Pharm. Sci., vol. 70, no. 8, p. 951, 1981.

[13] V. K. Bajpai and S. C. Kang, “In vitro and in vivo inhibition of plant pathogenic fungi by essential oil and extracts of Magnolia liliflora Desr,” J. Agric. Sci. Technol., vol. 14, no. 4, pp. 845-856, 2012.

[14] MÉA Stefanello, M. Salvador, I. Ito, J. A. Wisniewski, E. Simionatto, and Mello-Silva R. de, “Chemical Composition, Seasonal Variation and Evaluation of Antimicrobial Activity of Essential Oils of Talauma ovata A. St. Hil. (Magnoliaceae),” J. Essent. Oil Res., vol. 20, no. 6, pp. 565-569, 2008.

[15] M. Rivers, E. Beech, L. Murphy, and S. Oldfield, The Red List of Magnoliaceae- revised and extended Book ·, no. March. Descanso House, 199 Kew Road, Richmond, Surrey, TW9 3BW, UK. ©: Botanic Gardens Conservation International Descanso, 2016.

[16] X. Nianhe, L. Yuhu, and H. P. Nooteboom, “Magnoliaceae,” in Flora of China, Vol 7 (Menispermaceae through Capparaceae), Z. Wu, P. Raven, and D. Hong, Eds. Science Press (Beijing) & Missouri Botanical Garden (St. Louis), 2008, pp. 48-91.

[17] H. P. Nooteboom and P. Chalermglin, “The Magnoliaceae of Thailand,” Thai For. Bull., vol. 37, pp. 111-138, 2009.

[18] R. B. Figlar and H. P. Nooteboom, “Notes on Magnoliaceae IV,” Blumea J. Plant Taxon. Plant Geogr., vol. 49, no. 1, pp. 87-100, 2004.

[19] Q. N. Vu, Taxonomic Revision of from the family Magnoliaceae from Vietnam, University of The Chinese Academy of Sciences, Quangzhou., 2011.

[20] Q. N. Vu, N. Xia, V. T. Bui, and V. H. Dang, “Michelia sonlaensis Q.N. Vu, sp. nov. (Magnoliaceae) from northern Vietnam,” Nord. J. Bot., vol. 37, no. 9, 2019.

[21] N. T. Nguyen, Methods of plant research. Hanoi, Vietnam: National Publishing House, 2007.

[22] H. H. Pham, An Illustrated Flora of Vietnam. HoChiMinh city: Tre Publishing House, 1999.

[23] T. B. Nguyen, Checklist of Plant Species of Vietnam (Vol.2). Agricultural Publishing House. Hanoi, 2003.

[24] V. C. Vo, Popular Plant Dictionary (Vol. 2). Ha Noi, Vietnam: Science and Technology Publishing House, 2004.

[25] V. C. Vo, Dictionary of Vietnamese Medicinal Plants. Vol.I. Ha Noi, Vietnam: Medicine Publisher, 2012.

[26] Q. N. Vu and T. D. Bui, “Some data on Magnolia championii Benth. (Magnoliaceae) in Vietnam,” in 5th National Conference on Ecology and Biological Resources, 2013, pp. 169-172.

[27] B. N. Tu, Q. H. Nguyen, and T. H. Nguyen, “Five new records of Magnoliaceae Juss. For the flora of Vietnam,” in 6th National Conference on Ecology and Biological Resources, 2015, pp. 243-248.

[28] MOST and VAST, Vietnam Red Data Book. Part II. Plants. Science and Technology Publishing House, 2007.

[29] IUCN Standards and Petitions Subcommittee, “Guidelines for using the IUCN Red List categories and criteria,” 2017.

[30] IUCN, “The IUCN Red List of Threatened Species in 2021.” [Online]. Available: https://www.iucnredlist.org/species. [Accessed Dec. 17, 2021].

[31] Vietnam Ministry of Health, Vietnam Pharmacopoeia V (Vol.2). Ha Noi, Vietnam: Medical Publishing House, 2017.

[32] D. P. Le and A. T. Do, “Some characteristics of Natural occurance and regeneration of Michelia tonkinensis A. Chev at Ben En National Park,” J. For. Sci. Technol., vol. 3, pp. 38-45, 2013.

[33] N. B. Nguyen et al., Selecting priority tree species for afforestation programs in Vietnam. Transport Publishing House, 2004.

DOI: https://doi.org/10.34238/tnu-jst.5406

Các bài báo tham chiếu

Hiện tại không có bài báo tham chiếu



Ghi nhớ