MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM ỐNG TIÊU HÓA VÀ CHỈ SỐ SINH TRẮC RUỘT CỦA LOÀI Butis butis (HAMILTON, 1822)

Nguyễn Hoàng Phương Thảo; Đinh Minh Quang

doi:10.34238/tnu-jst.5004

MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM ỐNG TIÊU HÓA VÀ CHỈ SỐ SINH TRẮC RUỘT CỦA LOÀI Butis butis (HAMILTON, 1822)

Thông tin bài báo

Ngày nhận bài: 11/09/21 Ngày hoàn thiện: 20/01/22 Ngày đăng: 25/01/22

Các tác giả

1. Nguyễn Hoàng Phương Thảo, Trường Đại học Cần Thơ
2. Đinh Minh Quang , Trường Đại học Cần Thơ

Tóm tắt

Nghiên cứu đã cung cấp một số đặc điểm về ống tiêu hóa và sự biến động của chỉ số sinh trắc ruột (RGL) theo giới tính, mùa vụ và địa điểm của loài cá Butis butis (Hamilton, 1822). Qua phân tích 715 mẫu cá (412 đực và 303 cái) thu được tại 4 địa điểm gồm: Duyên Hải - Trà Vinh (TV), Trần Đề - Sóc Trăng (ST), Hòa Bình - Bạc Liêu (BL) và Đầm Dơi - Cà Mau (CM) cho thấy, B. butis có miệng dưới hàm có hai hàng răng, răng hàm ngoài lớn hơn răng hàm trong. Chỉ số sinh trắc ruột (RGL=0,48±0,01 SE) của loài cá này nhỏ hơn 1 (t-test, t=-0,52; p<0,001). Những điều này chứng tỏ loài cá B. butis thuộc nhóm cá ăn động vật. Giá trị RGL của cá đực (0,46±0,01 SE) nhỏ hơn cá cái (0,50±0,01 SE; t=6,46; p<0,001), nhưng giá trị này ở mùa khô (0,49±0,01 SE) tương đương ở mùa mưa (0,48±0,01 SE; t=0,43; p=0,67). RGL biến động theo điểm thu mẫu và đạt giá trị cao nhất tại CM (0,50±0,01 SE) và thấp nhất BL (0,47±0,01 SE) và ST (0,48±0,01 SE) (1-way ANOVA; F=3,70; p=0,01). RGL cũng thay đổi theo tháng thu mẫu (F=3,04; p=0,01) và sự tương tác giới tính × mùa vụ (2-way ANOVA; F=12,95, p<0,001) và mùa vụ × địa điểm thu mẫu (F=3,28; p=0,02). Kết quả đã bổ sung thêm thông tin về đặc điểm dinh dưỡng của loài cá B. butis.

Từ khóa

Butis butis; Chỉ số sinh trắc ruột; Đồng bằng sông Cửu Long; Hình thái ống tiêu hóa; Tính ăn

Toàn văn:

PDF

Tài liệu tham khảo

[1] V. H. Nguyen, Freshwater fish of Viet Nam. Agriculture Publishing House, Hanoi, 2005, p. 655.

[2] N. T. Nguyen, Fauna of Vietnam - Gobioidei. Sciences and Technics Publishing House, Hanoi, 2000, p. 184.

[3] D. D. Tran, H. V. Cao, Q. M. Dinh, and L. X. Tran, "An assessment of fisheries resources in the coastal water of the Mekong Delta, Vietnam," AACL Bioflux, vol. 13, no. 6, pp. 3683-3693, 2020.

[4] A. T. Diep, Q. M. Dinh, and D. D. Tran, "Species composition of gobiidae distributed in the coastal areas, Soc Trang Province," VNU Journal of Sciences: Natural Sciences and Technology, vol. 30, no. 3, pp. 68-76, 2014.

[5] Q. M. Dinh, "Biological parameters of Butis butis (Hamilton, 1822) population from the Mekong Delta," in Proceedings scientific research results for training, Kien Giang University, Vietnam, 2018, pp. 306-314.

[6] D. D. Tran et al., Fishes of Mekong Delta, Vietnam. Can Tho: Can Tho University Publisher, 2013, p. 174.

[7] D. D. Tran, V. T. Nguyen, H. T. M. To, T. T. Nguyen, and Q. M. Dinh, "Species composition and biodiversity index of gobiid assemblage in estuarine areas of the Mekong Delta, Vietnam," Egyptian Journal of Aquatic Biology and Fisheries, vol. 24, no. 7, pp. 931-941, 2020.

[8] D. D. Tran, B. P. Le, Q. M. Dinh, N. V. Duong, and T. T. Nguyen, "Fish species composition variability in Cu Lao Dung, Soc Trang, Vietnam," AACL Bioflux, vol. 14, no. 4, pp. 1865-1876, 2021.

[9] Q. M. Dinh, "The length-weight relationship of the duckbill sleeper Butis butis (Hamilton, 1822)," Journal of Science and Technology, the University of Danang, vol. 112, no. 2, pp. 47-49, 2017.

[10] Q. M. Dinh and T. T. M. Le, "Reproductive traits of the duckbill sleeper Butis butis (Hamilton, 1822)," Zoological Science, vol. 24, no. 5, pp. 452-458, 2017.

[11] G. H. Phan, Q. M. Dinh, N. T. Truong, T. H. D. Nguyen, and N. S. Tran, "Morphometric and meristic variations of Butis butis along the coastline in the Mekong Delta, Vietnam," AACL Bioflux, vol. 14, no. 4, pp. 2544-2553, 2021.

[12] G. V. Nikolsky, Ecology of fishes. London, United Kingdom: Academic Press, 1963, p. 352.

[13] C. C. Tran, H. D. T. Nguyen, T. T. H. Nguyen, and Q. M. Dinh, "Gastrointestinal tract morphology and Clark index of the Linecheek tank goby Glossogobius sparsipapillus caught from coastal estuaries of Bac Lieu and Ca Mau Provinces," Vietnam Agricultural Science Journal, vol. 19, no. 4, pp. 535-543, 2021.

[14] A. Shirota, "Studies on the mouth size of fish larvae," Bulletin Japanese Science Society Fish, vol. 36, pp. 353-369, 1970.

[15] A. H. Al-Hussaini, "On the functional morphology of the alimentary tract of some fish in relation to differences in their feeding habits: anatomy and histology," Quarterly Journal of Microscopical Science, vol. 3, no. 10, pp. 109-139, 1949.

[16] Q. M. Dinh, "Aspects of reproductive biology of the red goby Trypauchen vagina (Gobiidae) from the Mekong Delta," Journal of Applied Ichthyology, vol. 34, no. 1, pp. 103-110, 2018.

[17] Y. T. N. Nguyen, T. T. H. Lam, and Q. M. Dinh, "The relative gut length and gastro-somatic indexes of Butis koilomatodon living in the coastal estuaries of some provinces in the Mekong Delta," TNU Journal of Science and Technology, vol. 225, no. 08, pp. 358-365, 2020.

[18] C. C. Tran and Q. M. Dinh, "Gastrointestinal tract morphology and clark index of dusky gilled mudskipper Periophthalmus variabilis caught in coastal regions from Tra Vinh to Soc Trang, Bac Lieu and Ca Mau provinces," Science and Technology Journal Agriculture & Rural Development, vol. 10, pp. 179-184, 2021.

[19] M. T. Nguyen, T. N. L. Huynh, T. P. Nguyen, and D. D. Tran, "Some reproductive biological characteristics of the Glossogobius aureus Akihito & Meguro, 1975 distributed in Ben Tre coastal areas," Can Tho University Journal of Science, vol. 2, pp. 169-176, 2014.

[20] T. T. Vo, D. D. Tran, and O. H. T. Duong, "Study on nutritional characteristics of broadhead sleeper (Eleotris melanosoma Bleeker, 1853) distributed along the Hau river," in The 2nd national conference on marine biology and sustainable development, Hai Phong, 2014, pp. 507-514.

[21] Q. M. Dinh, D. T. Nguyen, and S. Danh, "Food and feeding habits of the broadheah sleeper Eleotris melanosoma from coastline in Soc Trang," presented at the Proceedings of the 7th National Scientific Conference on Ecology and Biological Resources, Ha Noi, 2017.

[22] T. L. Tran, D. H. Hoang, and Q. M. Dinh, "Digestive tract morphology, food composition and feeding habits of the giant mudskipper Periophthalmodon schlosseri (Pallas, 1770) from the coastline in Tran De, Soc Trang," VNU Journal of Science: Natural Sciences and Technology, vol. 35, no. 3, pp. 30-38, 2019.

[23] Q. M. Dinh, L. T. Tran, T. M. T. Tran, K. D. To, T. T. K. Nguyen, and D. D. Tran, "Variation in diet composition of the mudskipper Periophthalmodon septemradiatus from Hau River, Vietnam," Bulletin of Marine Science, vol. 96, no. 3, pp. 487-500, 2020.

[24] Q. M. Dinh, T. L. Tran, and T. K. T. Nguyen, "The relative gut length and gastro-somatic indexes of the mudskipper Periophthalmodon septemradiatus (Hamilton, 1822) from the Hau River," VNU Journal of Science: Natural Sciences and Technology, vol. 34, no. 3, pp. 75-83, 2018.

[25] C. C. Tran, T. H. D. Nguyen, H. T. T. Nguyen, L. T. T. Vo, and Q. M. Dinh, "Diet composition and feeding habit of Glossogobius sparsipapillus caught from estuarine regions in the Mekong Delta," Egyptian Journal of Aquatic Research, vol. 47, no. 3, pp. 313-319, 2021.

[26] Q. M. Dinh, J. G. Qin, S. Dittmann, and D. D. Tran, "Seasonal variation of food and feeding in burrowing goby Parapocryptes serperaster (Gobiidae) at different body sizes," Ichthyological Research, vol. 64, no. 2, pp. 179-189, 2017.

[27] S. Z. Zulkifli, F. Mohamat-Yusuff, A. Ismail, and N. Miyazaki, "Food preference of the giant mudskipper Periophthalmodon schlosseri (Teleostei : Gobiidae)," Knowledge and Management of Aquatic Ecosystems, vol. 405, pp. 07p1-07p10, 2012.

DOI: https://doi.org/10.34238/tnu-jst.5004

Các bài báo tham chiếu

Hiện tại không có bài báo tham chiếu



Ghi nhớ