THÀNH PHẦN HOÁ HỌC VÀ HOẠT TÍNH KHÁNG KHUẨNTỪ TINH DẦU LOÀI SA NHÂN QUẢ CÓ MỎ (Amomum muricarpum)

Đoàn Quốc Tuấn; Nguyễn Hoài Bảo Châu; Nguyễn Đình Quỳnh Phú; Phạm Thị Hiền Thư

doi:10.34238/tnu-jst.9382

THÀNH PHẦN HOÁ HỌC VÀ HOẠT TÍNH KHÁNG KHUẨNTỪ TINH DẦU LOÀI SA NHÂN QUẢ CÓ MỎ (Amomum muricarpum)

Thông tin bài báo

Ngày nhận bài: 10/12/23 Ngày hoàn thiện: 05/03/24 Ngày đăng: 11/03/24

Các tác giả

1. Đoàn Quốc Tuấn , Trường Đại học Y Dược - ĐH Huế
2. Nguyễn Hoài Bảo Châu, Trường Đại học Y Dược - ĐH Huế
3. Nguyễn Đình Quỳnh Phú, Trường Đại học Y Dược - ĐH Huế
4. Phạm Thị Hiền Thư, Trường Đại học Y Dược - ĐH Huế

Tóm tắt

Sa nhân quả có mỏ (Amomum muricapum) là loài mới phát hiện ở Việt Nam trong thời gian gần đây nên số lượng nghiên cứu về thành phần hoá học có trong tinh dầu còn hạn chế. Do vậy mà nghiên cứu này thực hiện với mục tiêu đánh giá thành phần hoá học và hoạt tính sinh học của loài sa nhân quả có mỏ thu hái tại tỉnh Thừa Thiên Huế. Bằng phương pháp sắc ký khí ghép nối khối phổ (GC-MS), nghiên cứu đã xác định được 54 thành phần hoá học có trong tinh dầu rễ củ và 54 thành phần có trong tinh dầu lá của cây Sa nhân quả có mỏ. Các monoterpen hydrocarbon là nhóm chất chính có trong tinh dầu của rễ củ (47,0%) và lá (39,9%). Trong đó, α-Pinene là thành phần chính có trong cả hai tinh dầu (28,8% ở rễ củ và 27,8% ở lá). Ngoài ra, trong tinh dầu của rễ củ còn một số thành phần đáng kể như β-Phellandrene (5,9%), bicyclogermacrene (4,7%) và endo-Fenchyl acetate (4%). Trong khi đó, cấu tử chính có trong tinh dầu của lá là curzerene (7,9%), Spathulenol (6,1%) và (E)-β-Ocimene (4,8%). Tinh dầu lá và rễ củ của Sa nhân quả có mỏ cho thấy hoạt tính kháng khuẩn tương đương, với tác dụng ức chế S.aureus ATCC 6538, B. pumilus ATCC 14884 và E. coli ATCC 8739 ở giá trị MIC lần lượt là 62,5 µg/mL, 125 µg/mL và 125 µg/mL.

Từ khóa

Amomum muricarpum; Tinh dầu; Kháng khuẩn; Monoterpen; α-Pinene

Toàn văn:

PDF

Tài liệu tham khảo

[1] R. Govaerts, World checklist of Zingiberaceae. – Facilitated by the Royal Botanic Gardens, Kew. Published on the Internet. http://apps.kew.org/wcsp/. [Accessed Dec. 3, 2023].

[2] N. S. Ly and J. Leong-Škorničková, “Amomum cristatissimum (Zingiberaceae: Alpinieae), a new species with echinate fruits from central Vietnam,” Nord. J. Bot., vol. 36, no. 3, 2018, doi: 10.1111/njb.01691.

[3] V. Lamxay and M. F. Newman, “A revision of amomum (zingiberaceae) in Cambodia, Laos and Vietnam,” Edinb. J. Bot., vol. 69, no. 1, pp. 99–206, 2012, doi: 10.1017/S0960428611000436.

[4] Q. B. Nguyen, Flora of Vietnam (ZINGIBERACEAE Lindl). Publishing House for Science and Technology, 2017.

[5] C. V. Van, Dictionary of Vietnamese medicinal plants, vol. 1-2. Medical Publishing House, Hanoi, Vietnam, 2012.

[6] T. H. Le and T. B. Tran, “Diversity of the genera Alpinia and Amomum (Zingiberaceae) in North Center Vietnam,” Viet Nam J. For. Sci., vol. 4, no. 2015, pp. 4021-4026, 2015.

[7] T. M. C. Dao and T. H. Nguyen, “Study on planting (Amomum longigulare T. L. Wu) under canopy of Natural forest in the mountainous region of Nghe An,” Vinh Uni. J. Sci., vol. 49, no. 4A/2020, pp. 12-19, 2020.

[8] T. S. Ninh, T. Le, D. Thuy, and L. Nguyen, “Essential Oils from the Aerial Part and Rhizome of Amomum muricarpum Elmer and Their Antimicrobial Activity,” Lett. Appl. NanoBioScience, vol. 11, pp. 3322-3328, Jul. 2021, doi: 10.33263/LIANBS111.33223328.

[9] X. M. A. Nguyen, B. P. Dao, and V. Hoang, “Study of essential oil of Amomum biflorum (Jack) - Vietnam Plant Data Center - BVNGroup,” Proc. 3rd Natl. Sci. Conf. Ecol. Biol. Resour. Hanoi 22th Oct. 2009 - IEBR, 2009. [Online]. Available: https://www.botanyvn.com/cnt.asp?param=news&newsid=1011&lg=en. [Accessed: Jun. 26, 2023].

[10] T. H. Le, T. M. C. Le, D. T. Tran, and I. A. Ogunwande, “Constituents of Essential Oils from the Leaf of Amomum aculeatum Roxb.,” J. Essent. Oil Bear. Plants, vol. 17, no. 6, pp. 1352-1355, Nov. 2014, doi: 10.1080/0972060X.2014.983992.

[11] T. M. C. Le, D. T. Tran, T. H. Le, and I. Ogunwande, “Constituents of Essential Oils from Amomum longiligulare from Vietnam,” Chem. Nat. Compd., vol. 51, Nov. 2015, doi: 10.1007/s10600-015-1525-z.

[12] T. H. Le, N. D. Do, D. T. Tran, T. B. Tran, and I. A. Ogunwande, “Volatile constituents of Amomum maximum Roxb and Amomum microcarpum C. F. Liang & D. Fang: two Zingiberaceae grown in Vietnam,” Nat. Prod. Res., vol. 29, no. 15, pp. 1469-1472, 2015, doi: 10.1080/14786419.2014.1003064.

[13] N. D. Do, T. H. Le, D. T. Tran, and I. Ogunwande, “Chemical constituents of essential oils of the leaves, stem barks and roots of Amomum villosum Lour. from Vietnam,” Am. J. Essent. Oil Nat. Prod., vol. 4, pp. 8-11, Oct. 2016.

[14] N. D. Do, T. H. Le, D. T. Tran, I. Ogunwande, and O. Eresanya, “Chemical constituents of essential oil from the stem of Amomum villosum Lour,” Trends Phytochem. Res., vol. 2, no. 1, pp. 61-64, Mar. 2018.

[15] T. H. Le, V. H. Nguyen, V. C. Mai, N. D. Do, and I. A. Ogunwande, “Essential oils Constituents of the leaves of Amomum gagnepainii and Amomum repoense,” Nat. Prod. Res., vol. 32, no. 3, pp. 316-321, Feb. 2018, doi: 10.1080/14786419.2017.1346643.

[16] T. A. Trieu, H. B. N. Nguyen, D. P. Nguyen, D. N. Do, H. D. Pham, and G. B. Le, “Essential oil from Amomum longiligulare T.L. Wu cultivated in Ninh Thuan province, Vietnam,” IOP Conf. Ser. Mater. Sci. Eng., vol. 991, no. 1, p. 012113, Dec. 2020, doi: 10.1088/1757-899X/991/1/012113.

[17] T. H. Le, N. S. Ly, N. G. Cao, N. D. Do, and I. A. Ogunwande, “Chemical Composition and Larvicidal Activity of Essential Oil from the Rhizomes of Amomum rubidum Growing in Vietnam,” J. Essent. Oil Bear. Plants, vol. 23, no. 2, pp. 405-413, Mar. 2020, doi: 10.1080/0972060X.2020.1756425.

[18] H. D. Nguyen, T. V. A. Le, and T. D. Nguyen, “Anti-Inflammatory Effects of Essential Oils of Amomum aromaticum Fruits in Lipopolysaccharide-Stimulated RAW264.7 Cells,” J. Food Qual., vol. 2020, pp. 1-5, 2020, doi: 10.1155/2020/8831187.

[19] T. H. Le, D. L. Le, N. D. Do, and I. A. Ogunwande, “Chemical Compositions and Antimicrobial Activity of Essential Oils from Amomum velutinum X.E.Ye, Škornièk. & N.H.Xia (Zingiberaceae) from Vietnam,” J. Essent. Oil Bear. Plants, vol. 23, no. 5, pp. 1132-1141, Sep. 2020, doi: 10.1080/0972060X.2020.1856005.

[20] T. H. Le et al., “Antimicrobial activity of the essential oils from the leaves and stems of Amomum rubidum Lamxay & N. S. Lý,” Bol. Latinoam. Caribe Plantas Med. Aromáticas, vol. 20, no. 1, pp. 81-89, 2020, doi: 10.37360/blacpma.21.20.1.7.

[21] T. H. Le, N. S. Ly, D. T. Bui, N. D. Do, and I. A. Ogunwande, “Chemical Composition of Essential Oils and Antimicrobial Activity of Amomum cinnamomeum from Vietnam,” Chem. Nat. Compd., vol. 57, no. 3, pp. 574-577, May 2021, doi: 10.1007/s10600-021-03421-y.

[22] W. Delin and L. Kai, Zingiberaceae in Flora of China. Science Press, Beijing, and Missouri Botanical Garden Press, St. Louis, 2004.

[23] H. H. Pham., An Illustrated Flora of Vietnam. section 3. Young publishers, 2000.

[24] A. Sonboli, P. Salehi, and M. Yousefzadi, “Antimicrobial activity and chemical composition of the essential oil of Nepeta crispa Willd. from Iran,” Z. Naturforschung C J. Biosci., vol. 59, no. 9-10, pp. 653–656, 2004, doi: 10.1515/znc-2004-9-1008.

[25] E. A. Shahat, R. O. Bakr, O. A. Eldahshan, and N. A. Ayoub, “Chemical Composition and Biological Activities of the Essential Oil from Leaves and Flowers of Pulicaria incisa sub. candolleana (Family Asteraceae),” Chem. Biodivers., vol. 14, no. 4, Apr. 2017, doi: 10.1002/cbdv.201600156.

[26] N. L. Kavanaugh and K. Ribbeck, “Selected antimicrobial essential oils eradicate Pseudomonas spp. and Staphylococcus aureus biofilms,” Appl. Environ. Microbiol., vol. 78, no. 11, pp. 4057-4061, Jun. 2012, doi: 10.1128/AEM.07499-11.

[27] S. Khruengsai, T. Sripahco, and P. Pripdeevech, “Antibacterial activity and synergic effects of the essential oils of Amomum verum Blackw and Zanthoxylum limonella (Dennst.) Alston,” Arch. Microbiol., vol. 205, no. 3, p. 102, Mar. 2023, doi: 10.1007/s00203-023-03436-9.

[28] Ministry of Health, Vietnam Pharmacopoeia IV. Hanoi Medical Publishing House, 2009.

[29] NIST, "Chemistry Web Book. Data from NIST Standard Reference Database 69," 2011. Online. Available: http://www.nist.gov/. [Accessed 2 November 2023].

[30] R. P. Adams, Identification of essential oil components by gas chromatography/mass spectrometry., 4.1th. Allured Publishing, Carol Stream, Illinois., 2017.

[31] S. A. Ashraf, E. Al-Shammari, T. Hussain, S. Tajuddin, and B. P. Panda, “In-vitro antimicrobial activity and identification of bioactive components using GC-MS of commercially available essential oils in Saudi Arabia,” J. Food Sci. Technol., vol. 54, no. 12, pp. 3948-3958, Nov. 2017, doi: 10.1007/s13197-017-2859-2.

[32] B. T. Dau, Q. T. Vu, and B. T. Bui, “Chemical composition and antimicrobial activity of essential oils extracted from Amomum muricarpum Elmer from North Vietnam,” Proc. Univ. Appl. Chem. Biotechnol., vol. 11, no. 4, pp. 523-530, Jan. 2022, doi: 10.21285/2227-2925-2021-11-4-523-530.

[33] Q. Cui et al., “Rapid extraction of Amomum tsao-ko essential oil and determination of its chemical composition, antioxidant and antimicrobial activities,” J. Chromatogr. B Analyt. Technol. Biomed. Life. Sci., vol. 1061-1062, pp. 364-371, Sep. 2017, doi: 10.1016/j.jchromb.2017.08.001.

[34] M. F. de A. Borges, R. de S. Lacerda, J. P. de A. Correia, T. R. de Melo, and S. B. Ferreira, “Potential Antibacterial Action of α-Pinene,” Med. Sci. Forum, vol. 12, no. 1, Art. no. 1, 2022, doi: 10.3390/eca2022-12709.

DOI: https://doi.org/10.34238/tnu-jst.9382

Các bài báo tham chiếu

Hiện tại không có bài báo tham chiếu



Ghi nhớ