NGHIÊN CỨU ĐIỀU TRA THÀNH PHẦN SÂU, BỆNH HẠI CHÍNH  TRÊN CÂY TAM GIÁC MẠCH (Fagopyrum esculentum)  TẠI MỘT SỐ TỈNH MIỀN NÚI PHÍA BẮC CỦA VIỆT NAM

Tạ Hồng Lĩnh; Phạm Thị Thu Hà; Nguyễn Thành Trung; Trần Bảo Trâm; Chu Đức Hà

doi:10.34238/tnu-jst.11681

NGHIÊN CỨU ĐIỀU TRA THÀNH PHẦN SÂU, BỆNH HẠI CHÍNH TRÊN CÂY TAM GIÁC MẠCH (Fagopyrum esculentum) TẠI MỘT SỐ TỈNH MIỀN NÚI PHÍA BẮC CỦA VIỆT NAM

Thông tin bài báo

Ngày nhận bài: 12/12/24 Ngày hoàn thiện: 27/03/25 Ngày đăng: 28/03/25

Các tác giả

1. Tạ Hồng Lĩnh, Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam
2. Phạm Thị Thu Hà, Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm
3. Nguyễn Thành Trung, Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm
4. Trần Bảo Trâm, Trung tâm Sinh học thực nghiệm - Viện Ứng dụng công nghệ
5. Chu Đức Hà , Trường Đại học Công nghệ - ĐH Quốc gia Hà Nội

Tóm tắt

Mục tiêu của nghiên cứu là đánh giá sâu hại, bệnh hại và thiên địch trên cây tam giác mạch (Fagopyrum esculentum) tại Lào Cai, Hà Giang và Cao Bằng. Nghiên cứu sử dụng phương pháp thu thập mẫu tại các ruộng đại diện theo quy trình 5 điểm chéo góc trên mỗi ruộng, áp dụng các kỹ thuật quan sát và xử lý mẫu khoa học. Kết quả ghi nhận 6 loài sâu hại, với sâu bướm phổ biến nhất, gây hại chủ yếu trên lá non và thân cây con, nhưng với mật độ thấp. Các loài kiến, bọ cánh cứng và bọ trĩ gây thiệt hại không đáng kể. Về bệnh hại, có 5 loại chính: thối rễ, phấn trắng, sương mai, gỉ sắt và bạc lá. Hệ sinh thái thiên địch ghi nhận 4 loài, gồm bọ rùa, ruồi ký sinh, ong ký sinh và kiến vàng, đóng vai trò quan trọng trong kiểm soát tự nhiên sâu hại. Nghiên cứu đóng góp vào việc đề xuất các biện pháp quản lý sâu bệnh bền vững, bao gồm tăng cường bảo vệ thiên địch, cải thiện điều kiện canh tác, và giám sát thường xuyên, nhằm tối ưu hóa năng suất và chất lượng cây trồng trong điều kiện canh tác truyền thống.

Từ khóa

Tam giác mạch; Sâu hại; Bệnh hại; Thiên địch; Điều tra

Toàn văn:

PDF

Tài liệu tham khảo

[1] I. N. Fesenko, N. I. Bondarev, O. V. Rezunova, D. E. Evsyuticheva, and A. N. Fesenko, "Hybridization with Fagopyrum cymosum Meisn. as a way to make cultivated Tartary buckwheat (F. tataricum Gaertn.) with grain characteristics typical for common buckwheat (F. esculentum Moench.)," Breed Sci, vol. 72, pp. 232-237, 2022.

[2] S. Noreen, B. Rizwan, M. Khan, and S. Farooq, "Health benefits of buckwheat (Fagopyrum esculentum), potential remedy for diseases, rare to cancer: A mini review," Infect Disord Drug Targets, vol. 21, 2021, Art. no. e170721189478.

[3] T. Suzuki, T. Noda, T. Morishita, K. Ishiguro, S. Otsuka, and A. Brunori, "Present status and future perspectives of breeding for buckwheat quality," Breed Sci., vol. 70, pp. 48-66, 2020.

[4] Y. F. Yao, X. Y. Song, G. Xie, Y. N. Tang, A. H. Wortley, F. Qin, et al., "New insights into the origin of buckwheat cultivation in southwestern China from pollen data," New Phytol, vol. 237, pp. 2467-2477, 2023.

[5] H. L. Ta, D. H. Chu, B. T. Tran, T. H. Pham, T. T. Nguyen, and T. D. Pham, "Collection and evaluation of the agrobiological characteristics of buckwheat (Fagopyrum esculentum) in Ha Giang province," J. Vietnam Agricul. Sci. Tech., vol. 9, pp. 16-25, 2024.

[6] B. H. Le, D. C. Vu, and Q. T. Bui, "Technological process for producing instant buckwheat tea," J. Agri. Develop, vol. 12, pp. 68-74, 2020.

[7] B. T. Le and V. B. Bui, "Insect fauna of Luot Mountain, Xuan Mai, Chuong My, Ha Noi," J. Forestry Sci. Tech., vol. 3, pp. 78-84, 2015.

[8] C. Li, K. Kobayashi, Y. Yoshida, and R. Ohsawa, "Genetic analyses of agronomic traits in Tartary buckwheat (Fagopyrum tataricum (L.) Gaertn.)," Breed Sci., vol. 62, pp. 303-309, 2012.

[9] S. Xia, T. Zhang, L. Williams, Y. Yang, and Y. Lu, "Buckwheat flower volatiles attract Peristenus spretus and enhance its field-level parasitism of Apolygus lucorum," Plants, vol. 12, 2023, Art. no. 1658.

[10] H. V. Hunt, X. Shang, and M. K. Jones, "Buckwheat: a crop from outside the major Chinese domestication centres? A review of the archaeobotanical, palynological and genetic evidence," Veg Hist Archaeobot, vol. 27, pp. 493-506, 2018.

[11] H. Sasaki and T. Wagatsuma, "Bumblebees (Apidae: Hymenoptera) are the main pollinators of common buckwheat, Fogopyrum esculentum, in Hokkaido, Japan," Applied entomology and zoology, vol. 42, pp. 659-661, 2007.

[12] Y. Vieites-Álvarez, M. J. Reigosa, and A. M. Sánchez-Moreiras, "A decade of advances in the study of buckwheat for organic farming and agroecology (2013-2023)," Front Plant Sci., vol. 15, 2024, Art. no. 1354672.

DOI: https://doi.org/10.34238/tnu-jst.11681

Các bài báo tham chiếu

Hiện tại không có bài báo tham chiếu



Ghi nhớ