YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN CÁC BỆNH SẢN KHOA TRÊN LỢN NÁI  NUÔI CÔNG NGHIỆP Ở MIỀN NAM VIỆT NAM

Nguyễn Văn Trọng; Nguyễn Ngọc Đỉnh; Nguyễn Văn Thái; Nguyễn Quốc Hiếu

doi:10.34238/tnu-jst.13024

YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN CÁC BỆNH SẢN KHOA TRÊN LỢN NÁI NUÔI CÔNG NGHIỆP Ở MIỀN NAM VIỆT NAM

Thông tin bài báo

Ngày nhận bài: 09/06/25 Ngày hoàn thiện: 30/10/25 Ngày đăng: 31/10/25

Các tác giả

1. Nguyễn Văn Trọng , Trường Đại học Tây Nguyên
2. Nguyễn Ngọc Đỉnh, Trường Đại học Tây Nguyên
3. Nguyễn Văn Thái, Trường Đại học Tây Nguyên
4. Nguyễn Quốc Hiếu, Trường Đại học Tây Nguyên

Tóm tắt

Trong nghiên cứu này, tổng cộng 683 lợn nái của các trại nuôi công nghiệp ở miền Nam Việt Nam được theo dõi từ khi phối giống đến khi đẻ để xác định các rối loạn sản khoa thường gặp và các yếu tố liên quan. Mô hình hồi quy Logistic đa biến được xây dựng để xác định các yếu tố liên quan đến các rối loạn sản khoa ở lợn nái, trong khi mô hình cấu trúc tuyến tính được sử dụng để kiểm tra mối quan hệ nhân quả. Kết quả cho thấy, tỉ lệ thai chết lưu phổ biến nhất (19,47%), theo sau là đẻ khó (6,44%), viêm vú và viêm tử cung (3,51% và 3,22%), tỉ lệ thấp nhất là sót nhau và bại liệt sau đẻ (1,02% và 0,15%). Các yếu tố nguy cơ liên quan đến hiện tượng thai chết lưu gồm trại kín (OR = 0,06), số con sinh ra/ lứa đẻ (OR = 1,12), và đẻ khó (OR = 3,71), trong khi yếu tố liên quan đến đẻ khó là khối lượng lúc phối giống (OR = 1,07). Yếu tố liên quan đến viêm vú là khối lượng lúc phối giống (OR = 1,20), trong khi lợn nái được nuôi trong trại kín góp phần làm giảm nguy cơ (OR = 0,07) và lợn nái bị đẻ khó lại làm tăng nguy cơ viêm tử cung (OR = 55,96). Yếu tố liên quan đến sót nhau cũng được xác định là đẻ khó (OR = 35,51). Nghiên cứu cho thấy các rối loạn sản khoa ở lợn nái có mối liên quan chặt chẽ với nhau.

Từ khóa

Thai chết lưu; Đẻ khó; Viêm tử cung; Yếu tố nguy cơ; Quan hệ nhân quả

Toàn văn:

PDF

Tài liệu tham khảo

[1] Ministry of Agriculture and Rural Development, “Livestock production results in 2024 and plan for 2025,” (in Vietnamese), 2025. [Online]. Available: https://nhachannuoi.vn/wp-content/uploads/2025/ 01/04.-Phu-luc-II_BCTK-Nganh-NN-nam-2024.pdf. [Accessed May 18, 2025].

[2] Y. Koketsu, S. Tani, and R. Iida, “Factors for improving reproductive performance of sows and herd productivity in commercial breeding herds,” Porc. Heal. Manag., vol. 3, pp. 1–10, 2017.

[3] A. Grahofer, S. Björkman, and O. Peltoniemi, “Diagnosis of endometritis and cystitis in sows: Use of biomarkers,” J. Anim. Sci., vol. 98, no. Supplement_1, pp. S107–S116, 2020.

[4] C. M. Waller, G. Bilkei, and R. D. A. Cameron, “Effect of periparturient diseases accompanied by excessive vulval discharge and weaning to mating interval on sow reproductive performance,” Aust. Vet. J., vol. 80, no. 9, pp. 545–549, 2002.

[5] V. T. Nguyen, N. D. Nguyen, and V. T. Nguyen, “Swine diarrhea syndrome in pre-weaning piglets and associated risk factors in industrial pig farm,” (in Vietnamese), Vietnam J. Agri. Sci., vol. 21, no. 9, pp. 1159–1165, 2023.

[6] S. J. Furniss, “Measurement of rectal temperature to predict ‘mastitis, metritis and alagactia’(MMA) in Sows after farrowing,” Prev. Vet. Med., vol. 5, no. 2, pp. 133–139, 1987.

[7] D. Grün, G. Reiner, and V. Dzapo, “Untersuchungen über Rassenunterschiede in der Milchleistung beim Schwein II. Mitteilung: Milchinhaltsstoffe und ihr Einfluß auf die Entwicklung der Ferkel in der Säugephase,” (in German), Reprod. Domest. Anim., vol. 28, no. 1, pp. 22–27, 1993.

[8] H. N. Nguyen and V. T. Nguyen, “Risk factors associated with pospartum metritis in sows,” (in Vietnamese), Vietnam J. Agri. Sci., vol. 14, no. 5, pp. 720–726, 2016.

[9] C. T. Nguyen and V. T. Nguyen, “Factors associated with endometritis in exotic sows reared in the Red River Delta of Vietnam,” (in Vietnamese), J. Anim. Husb. Sci. Tech., vol. 227, pp. 91–96, 2017.

[10] T. B. V. Tran and T. N. L. Bui, “The situation of M.M.A syndrome in sows raised in Dak Song district, Dak Nong province,” (in Vietnamese), Vet. Sci. Tech., vol. 28, no. 7, pp. 77–82, 2021.

[11] N. B. Tran, T. C. L. Nguyen, and P. K. Nguyen, “Survey on the situation of reproductive tract inflammation of sow after delivery and efficacy of antibiotic treatment,” (in Vietnamese), Vet. Sci. Tech., vol. 24, no. 5, pp. 51–56, 2016.

[12] H. N. Nguyen and P. Sukon, “Risk factors associated with stillbirth in swine farms in Vietnam,” World’s Vet. J., no. 1, pp. 74–79, 2020.

[13] T. D. Tran, V. L. Duong, and V. T. Nguyen, Livestock reproduction textbook, Agricultural Publishing House, (in Vietnamese), 2009.

[14] C. Vanderhaeghe, J. Dewulf, S. De Vliegher, G. A. Papadopoulos, A. de Kruif, and D. Maes, “Longitudinal field study to assess sow level risk factors associated with stillborn piglets,” Anim. Reprod. Sci., vol. 120, no. 1–4, pp. 78–83, 2010.

[15] R. P. Cowart, “Parturition and dystocia in swine,” in Current therapy in large animal theriogenology, Elsevier, 2007, pp. 778–784.

[16] M. Alonso-Spilsbury et al., “Use of oxytocin in penned sows and its effect on fetal intra-partum asphyxia,” Anim. Reprod. Sci., vol. 84, no. 1–2, pp. 157–167, 2004.

[17] C. Vanderhaeghe, J. Dewulf, A. de Kruif, and D. Maes, “Non-infectious factors associated with stillbirth in pigs: a review,” Anim. Reprod. Sci., vol. 139, no. 1–4, pp. 76–88, 2013.

[18] GREENFEED, “Press Release – GREENFEED exports its high-quality breeding stocks to regional market,” 2021. [Online]. Available: https://www.greenfeed.com.vn/en/press-release-greenfeed-exports-its-high-quality-breeding-stocks-to-regional-market/. [Accessed May 14, 2025].

[19] H. N. Nguyen and P. Sukon, “Risk factors associated with dystocia in swine,” Vet. World, vol. 14, no. 7, 2021, Art. no. 1835.

[20] T. J. Parkinson, J. J. Vermunt, and D. E. Noakes, “Prevalence, causes and consequences of dystocia,” in Veterinary reproduction and obstetrics, Elsevier, 2019, pp. 214–235.

[21] P. G. G. Jackson, Handbook of veterinary obstetrics. W.B. Saunders, 1995.

[22] M. J. Carrión-López, J. Orengo, J. Madrid, A. Vargas, and S. Martínez-Miró, “Effect of sow body weight at first service on body status and performance during first parity and lifetime,” Animals, vol. 12, no. 23, 2022, Art. no. 3399.

[23] A. Roongsitthichai, S. Koonjaenak, and P. Tummaruk, “Backfat thickness at first insemination affects litter size at birth of the first parity sows,” Agric. Nat. Resour., vol. 44, no. 6, pp. 1128–1136, 2010.

[24] G.-P. Martineau, Y. Le Treut, D. Guillou, and A. Waret-Szkuta, “Postpartum dysgalactia syndrome: a simple change in homeorhesis?,” J. Swine Heal. Prod., vol. 21, no. 2, pp. 85–93, 2013.

[25] A. Ajay et al., “Impact of body condition on sow and litter performance, postpartum physiological, hematological, and biochemical parameters in Landlly crossbred pigs,” Trop. Anim. Health Prod., vol. 55, no. 6, 2023, Art. no. 393.

[26] S. Björkman, C. Oliviero, P. J. Rajala-Schultz, N. M. Soede, and O. A. T. Peltoniemi, “The effect of litter size, parity and farrowing duration on placenta expulsion and retention in sows,” Theriogenology, vol. 92, pp. 36–44, Apr. 2017, doi: 10.1016/J.THERIOGENOLOGY.2017.01.003.

[27] C. Oliviero, M. Heinonen, A. Valros, O. Hälli, and O. A. T. Peltoniemi, “Effect of the environment on the physiology of the sow during late pregnancy, farrowing and early lactation,” Anim. Reprod. Sci., vol. 105, no. 3–4, pp. 365–377, 2008.

[28] D. Maes, M. Verdonck, and A. de Kruif, “Vaginal microecology and vulval discharge in swine,” in Old Herborn University seminar monograph, Herborn Litterae; 1999, pp. 39–50.

DOI: https://doi.org/10.34238/tnu-jst.13024

Các bài báo tham chiếu

Hiện tại không có bài báo tham chiếu



Ghi nhớ