ĐIỀU CHẾ VÀ THỬ NGHIỆM IN VITRO HIỆU LỰC TRỪ NHỆN ĐỎ  (TETRANYCHUS SP.) HẠI CÂY CÀ CHUA CỦA CHẾ PHẨM THẢO MỘC NANO – BI

Đỗ Văn Công; Vũ Thị Phương Bình; Trần Ngọc Khánh; Vũ Ngọc Thu Hà; Nguyễn Thị Bích Hồng; Đào Thi Thanh Huyền; Phạm Khánh Linh; Hà Minh Thanh; Nguyễn Thị Hoa; Lê Đăng Quang

doi:10.34238/tnu-jst.13091

ĐIỀU CHẾ VÀ THỬ NGHIỆM IN VITRO HIỆU LỰC TRỪ NHỆN ĐỎ (TETRANYCHUS SP.) HẠI CÂY CÀ CHUA CỦA CHẾ PHẨM THẢO MỘC NANO – BI

Thông tin bài báo

Ngày nhận bài: 20/06/25 Ngày hoàn thiện: 14/11/25 Ngày đăng: 18/11/25

Các tác giả

1. Đỗ Văn Công, Viện Khoa học vật liệu - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam
2. Vũ Thị Phương Bình, Viện Bảo vệ thực vật - Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam
3. Trần Ngọc Khánh, Viện Bảo vệ thực vật - Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam
4. Vũ Ngọc Thu Hà, Trường Hóa học và Khoa học sự sống - Đại học Bách khoa Hà Nội
5. Nguyễn Thị Bích Hồng, Công ty Techvina
6. Đào Thi Thanh Huyền, Trường Đại học Nông lâm - ĐH Thái Nguyên
7. Phạm Khánh Linh, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên - Đại học Quốc gia Hà Nội
8. Hà Minh Thanh, Viện Bảo vệ thực vật - Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam
9. Nguyễn Thị Hoa, Viện Hóa học Công nghiệp Việt Nam
10. Lê Đăng Quang , Viện Khoa học vật liệu - Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam

Tóm tắt

Nghiên cứu này tập trung vào việc phát triển, bào chế và đánh giá hiệu quả sinh học in vitro của NANO-BI — một hệ nano nhũ tương mới bao gồm dầu neem và tinh dầu quế được thiết kế nhằm kiểm soát hiệu quả loài Tetranychus sp. gây hại trên cây cà chua (Solanum lycopersicum). Phân tích phổ hồng ngoại biến đổi Fourier cho thấy sự thay đổi đặc trưng ở các nhóm chức, xác nhận thành phần hóa học trong nhũ tương. Chế phẩm nano này có kích thước hạt trung bình khoảng 206 nanomet và điện thế zeta -55,7 mV, cho thấy độ ổn định keo và khả năng phân tán rất tốt. Trong các thử nghiệm hiệu lực sinh học, NANO-BI cho thấy hiệu quả vượt trội so với thuốc trừ sâu hóa học truyền thống Vineem 1500EC, đạt tỷ lệ gây chết cao 98,33 -100% chỉ trong vòng 1 đến 3 ngày ở nồng độ 0,50%. Hơn nữa, chế phẩm vẫn duy trì hiệu quả cao từ 95% đến 100% ngay cả ở nồng độ thấp nhất được thử nghiệm là 0,125%. Những kết quả hứa hẹn cho thấy NANO-BI không chỉ có hiệu lực mạnh và tác động nhanh đối với Tetranychus sp., mà còn là một ứng viên tiềm năng cho các giải pháp quản lý dịch hại bền vững và thân thiện với môi trường trong nông nghiệp.

Từ khóa

Tetranychus sp.; Thuốc trừ sâu sinh học thân thiện với môi trường; Nhũ tương nano; Dầu neem; Tinh dầu quế

Toàn văn:

PDF

Tài liệu tham khảo

[1] J.‑C. Chen, Z.‑Z. Ma, Y.‑J. Gong, L.‑J. Cao, J.‑X. Wang, S.‑K. Guo, A. A. Hoffmann, and S.‑J. Wei, “Toxicity and control efficacy of an organosilicone to the two-spotted spider mite Tetranychus urticae and its crop hosts,” Insects, vol. 13, 2022, Art. no. 341, doi: 10.3390/insects13040341.

[2] S. Kumar, N. Singh, L. S. Devi, S. Kumar, M. Kamle, P. Kumar, and A. Mukherjee, “Neem oil and its nanoemulsion in sustainable food preservation and packaging: Current status and future prospects,” Journal of Agriculture and Food Research, vol. 7, 2022, Art. no. 100254, doi: 10.1016/j.jafr.2021.100254.

[3] T. T. Nguyen, T. H. Tran, D. Q. Le, T. H. Vu, D. H. Vu, N. T. Nguyen, T. T. H. Do, T. H. Nguyen, N. Q. Dang, and T. D. Tran, “Characterization and antifungal activity of limonoid constituents isolated from Meliaceae plants Melia dubia, Aphanamixis polystachya, and Swietenia macrophylla against plant pathogenic fungi in vitro,” Journal of Chemistry, 2021, Art. no. 4153790, doi: 10.1155/2021/4153790.

[4] N. Iqbal, D. K. Hazra, A. Purkait, A. Agrawal, and J. Kumar, “Bioengineering of neem nano-formulation with adjuvant for better adhesion over applied surface to give long term insect control,” Colloids and Surfaces B: Biointerfaces, vol. 209, 2022, Art. no. 112176.

[5] Y. Xie, Q. Huang, Z. Wang, H. Cao, and D. Zhang, “Structure–activity relationships of cinnamaldehyde and eugenol derivatives against plant pathogenic fungi,” Industrial Crops and Products, vol. 97, pp. 388–394, 2022.

[6] V. C. Bui, T. T. Le, T. H. Nguyen, N. T. Pham, H. D. Vu, X. C. Nguyen, Q. D. Tran, T. Hoang, Q. L. Dang, and T. D. Lam, “Curcumin-removed turmeric oleoresin nano-emulsion as a novel botanical fungicide to control anthracnose (Colletotrichum gloeosporioides) in litchi,” Green Processing and Synthesis, vol. 10, no. 1, pp. 729–741, 2021, doi: 10.1515/gps-2021-0071.

[7] Q. L. Dang, T. A. Nguyen, Q. D. Tran, T. T. T. Nguyen, X. M. Vu, C. Q. Nguyen, T. K. A. Vo, V. C. Bui, D. L. Tran, T. M. Tran, and T. K. Do, “Preparation and potential of nanoparticles containing curcuminoids to control fungal diseases in tropical fruits,” Vietnam Journal of Science and Technology, vol. 61, no. 2, pp. 242-252, 2023, doi: 10.15625/2525-2518/17620.

[8] D. Q. Pham, T. V. Chu, H. T. Phan, S. V. Nguyen, Q. D. Tran, H. K. Nguyen, A. T. K. Vo, D. L. Tran, K. N. Tran, H. D. Vu, and Q. D. Le, “Antifungal nanoformulation of botanical anthraquinone and TiO₂ against melon phytopathogenic fungi: preparation, in vitro bioassays and field test,” Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca, vol. 53, 2025, Art. no. 14108, doi: 10.15835/nbha53114108.

[9] W. P. J. Overrmer, “Toxicological methods, spider mite,” in Spider Mites: Their Biology, Natural Enemies and Control, vol. 1(B), W. Helle and M. W. Sabelis, Eds. Amsterdam: Elsevier, 1985, pp. 183–189.

[10] A.-A. E. Ghada and Y. M. Naglaa, “Efficacy of cinnamon oil and its active ingredient (cinnamaldehyde) on the cotton mealy bug Hoccus solenopsis and the predator Chrysoperla carnea,” Bulletin of the National Research Centre, vol. 44, 2020, Art. no. 154, doi: 10.1186/s42269-020-00415-2.

[11] A. Plata-Rueda, J. M. Campos, G. S. Rolim, L. C. Martínez, and M. H. D. Santos, “Terpenoid constituents of cinnamon and clove essential oils cause toxic effects and behavior repellency response on granary weevil, Sitophilus granarius,” Ecotoxicology and Environmental Safety, vol. 156, pp. 263–270, 2018, doi: 10.1016/j.ecoenv.2018.03.016.

[12] P. Bueyong, M. J. Lee, S. K. Lee, S. B. Lee, I. H. Jeong, S. K. Park, Y. J. Jung, and H. S. Lee, “Insecticidal activity of coriander and cinnamon oils prepared by various methods against three species of agricultural pests (Myzus persicae, Tetranychus urticae, and Plutella xylostella),” Applied Biological Chemistry, vol. 60, no. 2, pp. 137–140, 2017, doi: 10.3839/jabc.2017.023.

[13] S.‑I. Kim, J.‑Y. Roh, D.‑H. Kim, H.‑S. Lee, and Y.‑J. Ahn, “Insecticidal activities of aromatic plant extracts and essential oils against Sitophilus oryzae and Callosobruchus chinensis,” Journal of Stored Products Research, vol. 39, pp. 293–303, 2003.

DOI: https://doi.org/10.34238/tnu-jst.13091

Các bài báo tham chiếu

Hiện tại không có bài báo tham chiếu



Ghi nhớ